Gdy pojawiają się charakterystyczne objawy:
1. zwiększa się częstość i ilość wypijanego alkoholu
2. zmienia się cel picia ( alkohol staje się lekiem na niepowodzenia, frustrację)
3. picie staje się stereotypem ( celebracja picia alkoholu, sytuacje związane z piciem dominują życie, narasta niepokój, drażliwość w sytuacji niemożności napicia się )
4. alkohol spożywany jest w sytuacjach niedozwolonych ( prowadzenie pojazdów pod wpływem, picie w pracy, w ciąży, w okresie karmienia piersią )
5. notuje się incydenty upojenia
6. picie alkoholu niepokoi, osoby z otoczenia sugerują odstawienie lub ograniczenie picia
7. picie alkoholu służy leczeniu objawów abstynencyjnych ( „ picie na klina” )
8. pojawiają się palimpsesty, tzn. nie pamiętamy sytuacji związanych z piciem
9. picie alkoholu pomimo narastania negatywów związanych z piciem, socjalnych, zdrowotnych, rodzinnych
Znaczy to że picie alkoholu staje się problemem.
Nie każda osoba pijąca alkohol w nadmierny sposób jest uzależniona, niektórzy nadużywają alkoholu lub piją w sposób szkodliwy. Konieczna jest dokładna diagnostyka.
Niektóre schorzenia, można wykryć na podstawie badań dodatkowych np. laboratoryjnych czy obrazowych. W przypadku choroby alkoholowej takie badania mają tylko pomocnicze znaczenie. Znane są testy, na podstawie, których z dużym prawdopodobieństwem możemy podejrzewać Alkoholizm, niektóre z nich pacjent może wykonać samodzielnie, inne wykonuje personel medyczny, najbardziej znane to Michigan Alcoholism Screning Test (MAST), CAGE, Karty Jellinka, Test Baltimorski i uważany obecnie za najbardziej wartościowy wśród testów przesiewowych AUDIT. Zachęcamy do zapoznania się z nimi w dziale Testy.
Badając pacjenta w kierunku choroby alkoholowej , bierzemy pod uwagę wywiad od badanego, osób bliskich, badanie stanu ogólnego i psychicznego.
Możemy podejrzewać uzależnienie od alkoholu u osób z objawami somatycznymi:
1.dolegliwościami przewodu pokarmowego, zażywających duże ilości środków zobojętniających kwas żołądkowy, skarżących się na nudności poranne, u których występuje żółtaczka, inne objawy uszkodzenia lub niewydolności wątroby, zapalenie trzustki.
2. częstymi urazami głowy, potłuczonymi żebrami, siniakami.
3. objawami neurologicznymi takimi jak drżenie, polineuropatia, drgawki, zespół móżdżkowy z ataksją, zaburzeniami równowagi, chodu.
4. specyficznym wyglądem twarzy z obrzękiem, zaczerwienieniem, zmianami naczyniowymi głównie policzków i nosa.
5. wegetatywnymi objawami abstynencyjnymi, nadciśnieniem tętniczym, tachykardią
6. kardiomiopatią
7. ogólnie złym stanem zdrowia, wyniszczeniem, niedokrwistością, charakterystycznym zapachem.
W badaniu psychiatrycznym podejrzewamy chorobę alkoholową u osoby zgłaszającej;
niepokój, drażliwość, lęk, zaburzenia snu, nietypowe zaburzenia depresyjne, zachowania dysforyczne, agresywne, pewne charakterystyczne zaburzenia psychotyczne np. urojenia zdrady, omamy słuchowe, zaburzenia funkcji poznawczych, koncentracji, zaburzenia pamięci.
Pacjenci uzależnieni mają często wyraźnie zaburzony krytycyzm co do ilości i częstości spożywanego alkoholu. Pytani o przyczyny swoich niedostosowanych zachowań, nie wiążą ich ze spożyciem alkoholu, szukają powodów w czynnikach środowiskowych.
Stwierdzenie u pacjenta nasilonych objawów alkoholowego zespołu abstynencyjnego ( bardzo pomocne jest badanie skalą CIWA – A), padaczki alkoholowej, majaczenia drżennego, halucynozy alkoholowej, psychozy Korsakowa lub encefalopatii Wernickiego często upoważnia lekarza do rozpoznania Uzależnienia od alkoholu.
1. pełna morfologia krwi – często stwierdzamy makrocytozę z hiperchromią, anemię, zmianę wskaźników czerwonokrwinkowych (MCH ponad 36PG, MCV ponad 97FL), obniżenie parametrów krwinek białych i płytek krwi.
2. badanie aktywności enzymów wątrobowych i wskaźników wydolności wątroby – GGTP , czyli Gamma-glutamylo-transpeptydaza jest jednym z enzymów wątrobowych znaczących w diagnostyce alkoholizmu ponieważ jego podwyższenie niejednokrotnie do 1000 j/l potwierdza alkoholizm u pacjenta, w momencie odstawienia alkoholu u chorego w przeciągu około 1-1,5 tygodnia wartość GGTP powraca do normy. Ponowne spożywanie alkoholu spowoduje ponowne podwyższenie GGTP. Badanie to wykonujemy razem z oznaczeniem innych enzymów, jak AST, ALT i fosfatazy zasadowej, których wzrost także może świadczyć o alkoholizmie pacjenta, obserwujemy podwyższoną billirubinemię, wzrost INR.
3. wykonujemy badanie lipazy i amylazy w moczu i surowicy w przypadku Ostrego Zapalenia Trzustki o alkoholowej etiologii.
4. oznaczamy glikemię – obniżenie glukozy we krwi może wystąpić najczęściej po wypiciu alkoholu na pusty żołądek co powoduje zahamowanie syntezy glukozy, podwyższenie jest dość typowym objawem w obrazie alkoholowego zespołu abstynencyjnego.
5. konieczne jest oznaczenie „elektrolitów” – występuje obniżenie poziomu: wapnia, potasu, sodu, magnezu i fosforanów (spowodowane zwykle złym odżywianiem się chorego).
6. podwyższona aktywność CPK jest wskaźnikiem uszkodzenia mięśni ( w mechanizmie częstych urazów i uszkodzenia spowodowanego alkoholem).
Wykonanie wymienionych testów do samodiagnozy, przesiewowych, wspomnianych badań laboratoryjnych nie zastąpi wizyty u specjalisty. Może tylko sugerować rozpoznanie.
Zespół uzależnienia od alkoholu rozpoznajemy na podstawie kryteriów diagnostycznych.
Lekarz Sądowy Od 20.04.2024 r. lek. med. Waldemar Rudnicki i
Badania kierowców Warszawa Mam uprawnienia do badania kandydatów na kierowców
NZOZ Medox to działający od 2008 roku prywatny, stacjonarny ośrodek
