Uzależnienie, gdzie szukać pomocy
W kilkunastoletniej praktyce spotkałem tysiące uzależnionych pacjentów, nie potrafię podać jednego pewnego przykładu, że chory sam bez zewnętrznych przyczyn zgłosił się na leczenie.
Motywacja z reguły jest sytuacyjna, decyzję o podjęciu terapii wymusza z reguły:
– zły stan zdrowia ogólnego i psychicznego
– psujące się interakcje z rodziną, przyjaciółmi, współpracownikami, ich namowy, prośby lub presja
– pogarszające się warunki socjalno prawne
Pacjent nie ma samoświadomości choroby, utraty kontroli, w związku z czym nie widzi konieczności leczenia. Poza tym większość pacjentów nie chce „wyleczenia” chce wrócić do „kontrolowanego nałogu’, nie zakłada pełnej abstynencji.
Leczenie odwykowe w tych przypadkach ma małą skuteczność, badania potwierdzają zachowanie abstynencji kilkuletniej, w kilku procentach leczonych psychoterapią uzależnień. Rzadko już pierwsze próby są udane. Pacjent przeżywając kolejne niepowodzenia schematyzuje się. Ma to dodatkowo zły wpływ na jego psychikę i pogarsza rokowania.
Dlatego ważne jest aby pacjent zaczynał leczenie w profesjonalnych placówkach, pod opieką doświadczonych lekarzy i terapeutów.
- Leczenie uzależnienia w trybie ambulatoryjnym
- Poradnie Leczenie Uzależnień (PTU)- z reguły oferują szeroką pomoc pacjentom i ich bliskim. Posiadają różnorakie programy, często dostosowane do osób pracujących, powinny oferować pomoc lekarzy psychiatrów, psychologów, specjalistów terapii uzależnień. Niektóre prowadzą Dzienne Oddziały Leczenia uzależnień, w których przez kilka tygodni, kilka godzin dziennie, pacjenci realizują programy terapeutyczne. PTU powinny zapewnić profesjonalną diagnozę, leczenie farmakologiczne, wsparcie psychospołeczne indywidualne i grupowe.
- Prywatne gabinety lekarzy psychiatrów- ogromną zaletą jest wrażenie podmiotowości pacjenta oraz na pewno wyższy poziom dyskrecji. Gdy w ramach prywatnej praktyki psychiatra współpracuje z psychologiem, specjalistą terapii uzależnień otrzymamy pomoc kompleksową.
- Leczenie uzależnienia w trybie stacjonarnym
- Oddziały detoksykacyjne – pomagają przy przerywaniu ciągów, oferują leczenie zespołów abstynencyjnych. Leczenie takie trwa najczęściej 7-14 dni w zależności od stanu zdrowia pacjenta i rodzaju zależności, w przypadku osób uzależnionych od leków często zaleca się pobyty kilkutygodniowe.
- Stacjonarne Oddziały Leczenia uzależnień- oferują pomoc osobom uzależnionym, które mają problemy z utrzymaniem abstynencji. Pacjenci realizują programy terapeutyczne otrzymując całodobową opiekę medyczną. Dobre ośrodki proponują pomoc holistyczną, lecza pacjenta nie chorobę. Poza leczeniem uzależnienia, opieką psychiatry, psychologa i specjalisty terapii uzależnień, korzystamy z pomocy fizjoterapeutów, dietetyka, lekarza internisty lub specjalistów innych dziedzin medycyny. Dobre ośrodki dysponują też rozbudowaną bazą diagnostyczną, oferują leczenie powikłań uzależnień i schorzeń towarzyszących. Pobyt w stacjonarnym OTU trwa najczęściej od 4 do 8 tygodni. Istnieją również stacjonarne oddziały w których leczenie trwa np. 12 – 18 miesięcy, zalecane są często osobom młodym u których stwierdza się nasilone objawy zaburzeń osobowości.
Który tryb leczenia uzależnienia jest skuteczniejszy?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Niektóre nieprofesjonalne ośrodki „chwalą się” wysoką skutecznością i podają nieprawdziwe informacje o wyższości stacjonarnych form terapii. Otóż statystyki wskazują na wyższą skuteczność leczenia ambulatoryjnego, ponieważ w takiej formie częściej leczą się osoby o mniejszym nasileniu zależności, bardziej dostosowane, z mniej nasilonymi zmianami osobowości. Stacjonarne formy proponowane są pacjentom „trudnym” u których dotychczasowe formy pomocy były nieskuteczne.
- Publiczne czy prywatne placówki leczenia uzależnień?
- Prywatne oferują liczne udogodnienia, podmiotowość pacjenta, lepsze warunki socjalne, krótki czas oczekiwania na leczenie, często przyjmują pacjentów pod wpływem substancji psychoaktywnych, dobre ośrodki zapewniają kompleksowe leczenie, wyższy poziom dyskrecji. Z reguły też prowadzą terapię w bardziej homogennych grupach, dostosowaną do pacjentów dobrze funkcjonujących co WAŻNE. Wada – pacjent musi pokryć koszty leczenia.
- Publiczne to ścisłe określone programy i zasady do których musisz się dostosować. Nie ma opcji, pomoc zawężają do terapii uzależnień nie obejmując pacjenta holistyczną opieką. Zaleta – koszt terapii pokrywa ubezpieczyciel.
Co ważne?
- Warto zaplanować terapię, ponieważ do zrealizowania jest ok. 300 godzin terapeutycznych, ten proces trwa minimum dwa lata. Im mniej trudności w realizacji programu tym większa szansa na powodzenie. Wszystko ma znaczenie, dojazdy, godziny otwarcia placówki, dostępność usług.
- Jeżeli masz aktualnie problemy finansowe wybierz ofertę refundowaną przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Nie zaczniesz trzeźwego życia od wychodzenia długów. Dysponujesz środkami, wybierz placówkę prywatną, otrzymasz kompleksową opiekę.
- Dokonując wyboru sprawdź daną placówkę w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą https://rpwdl.csioz.gov.pl/, dowiesz się jakimi dysponuje komórkami(Poranie, Oddziały detoksykacyjne, Stacjonarne OTU), nie dasz się oszukać i przede wszystkim zwiększysz poziom swojego bezpieczeństwa.
Koniecznie musimy wspomnieć o ruchach samopomocowych: Anonimowych Alkoholików, Anonimowych Narkomanów itp., nie oferują one leczenia, jednak mogą stanowić ważne wsparcie społeczne dla osoby uzależnionej.