Uzależnienie od Kokainy, objawy, przebieg, leczenie

Uzależnienie od Kokainy F 14

Uzależnienie od Kokainy i zapotrzebowanie na leczenie uzależnienia od Kokainy wykazują stały trend wzrostowy w Europie. Niestety przyjmowanie Kokainy nawet przez osoby związane z problemem uzależnień nie zawsze jest postrzegane jako uzależnienie. Kokaina traktowana jest jako narkotyk „wyższych sfer”, jej przyjmowanie kojarzone jest z „modą”, elitarnym stylem życia. Osoby uzależnione od Kokainy rzadko szukają profesjonalnej pomocy, z reguły gdy przekroczą barierę poważnych szkód zdrowotnych, emocjonalnych, społecznych, prawnych. Osoby uzależnione od Kokainy długo postrzegane są jako ludzie bardzo dobrze funkcjonujący, posiadają wysoki status społeczny, ich wizerunek jest akceptowany społecznie.

Kokaina: metylobenzoiloekgonina, to alkaloid pozyskiwany z liści Krasnodrzewu pospolitego(koki), pierwotnie używany przez Indian południowoamerykańskich do łagodzenia zmęczenia, zwiększenia wydolności i celów rytualnych. odznacza sie bardzo dużym potencjałem uzależnienia psychicznego. Uzależnienie fizjologiczne wywołane przez Kokainę jest dyskutowane.
Kokaina występuje w postaci soli (chlorowodorku) jest śnieżnobiałym lub żółtawym proszkiem. Ta postać kokainy jest rozpuszczalna w wodzie, dzięki czemu można ją wypić lub wstrzyknąć. Po przyjęciu donosowym Kokaina prawie natychmiast wywołuje euforię, jej działanie utrzymuje się do 30-40 minut. Przyjęta doustnie działa słabiej ale znacznie dłużej, nawet do dwóch godzin.

Kokaina w postaci wolnej zasady(free-base) to produkt powstający poprzez zalkalizowanie jej roztworu, a następnie ekstrakcję kokainy za pomocą rozpuszczalnika organicznego. Procedura ta pozwala usunąć niektóre zanieczyszczenia z produktu w formie proszku i wielu zażywających kokainę uważa ją za zdrowszą formę narkotyku. Nazwa Crack pochodzi od ang. crack (pękanie), ze względu na dźwięki powstające podczas jego palenia. Przypomina płatki mydlane, jasnobrązowe kuleczki zwane „kamykami”. Najczęściej zażywana jest poprzez inhalację oparów, które wydzielają się po jej podgrzaniu. Przeważnie podgrzewana jest na folii aluminiowej lub metalowej fajce. Działanie palonego Cracku jest intensywniejsze ale efekt trwa któtko 10-15 minut.

Objawy zażywania Kokainy

Po zażyciu Kokainy występuje błogostan, euforia, pobudzenie psychoruchowe, wielomówność, pewność siebie i wzmożona towarzyskość, obserwuje się wzmożoną aktywność, nadpobudliwość, pobudzenie seksualne, z czasem w miarę rozwoju uzależnienia, drażliwość, niepokój z lękiem, dysforie, mogą występować zaburzenia psychotyczne o obrazie paranoi lub paranoidalnym, głębokie depresje z myślami samobójczymi.

Uzależnienie od Kokainy

Kokaina podnosi poziom dopaminy, serotoniny i noradrenaliny w synapsach, powoduje to pobudzenie układu nagradzania, przyjemne odczucia. jest to przyczyną sięgania po narkotyk. Brak Kokainy odczuwany jest jako stan nieprzyjemny, dysforyczny, osoba uzależniona cierpi na anhedonię(brak możliwości odczuwania przyjemności), powoduje to przymus sięgania po kolejne dawki. W miarę rozwoju uzależnienia osoba uzależniona skupia się na myśleniu o narkotyku, zdobywaniu go, przyjmowaniu, przymus przyjmowania nasila się. Osoby uzależnione przestają działać racjonalnie, oszukują, popełniają przestępstwa.

Grupy ryzyka, kto przyjmuje Kokainę

Osoby przyjmujące Kokainę możemy podzielić na dwie grupy. Pierwsza liczniejsza grupa to osoby dość dobrze zintegrowane społecznie, często o wysokim statusie materialnym, wykształcone. Czasami okres używania Kokainy w tej grupie „bez dotkliwych szkód” trwa długo, kilka lat. Druga grupa to osoby „z marginesu” , źle funkcjonujące społecznie, często łączące Kokainę z opiatami.
Wśród osób uzależnionych od Kokainy przeważają mężczyźni w stosunku 5:1
Obserwuje się późną inicjację w stosunku do innych narkotyków, średni wiek pierwszego przyjęcia to w Europie 23 rok życia.
Szczególnie na uzależnienie od Kokainy narażone są osoby z innymi zależnościami w wywiadzie, cierpiące na współistniejące zaburzenia psychiczne: afektywne, depresje, zaburzenia lękowe, psychotyczne, osoby z cechami osobowości nieprawidłowej i osoby z ADHD.

Wpływ przyjmowania Kokainy na stan zdrowia

Kokaina podnosi tętnicze ciśnienie krwi, zwiększa jej krzepliwość, wywołuje skurcz drobnych naczyń krwionośnych. Skutkiem tego jest przyczyna udarów niedokrwiennych, może spowodować udar praktycznie każdego narządu: udar mózgu, zawał mięśnia sercowego, udar nerek, jelit itp. Po zażyciu Kokainy obserwowano również krwawienia pod-pajęcze i podtwardówkowe. Kokaina może powodować zaburzenia rytmu serca, tachykardię, arytmię.
Przyjmowanie donosowe powoduje uszkodzenie błony śluzowej nosa, aseptyczną martwicę przegrody nosowej, przedziurawienie przegrody, krwawienia z nosa, przewlekły katar, kaszel, chrypkę, duszności.
U osób przyjmujących Kokainę w związku z ryzykownymi zachowaniami seksualnymi obserwuje się cześciej zakażenie HIV, szybszy i cięższy przebieg AIDS, zakażenia HCV, wirusem opryszczki narządów płciowych, inne choroby weneryczne.
Kobiety ciężarne przyjmujące Kokainę maja trudności z donoszeniem ciąży, obserwuje się również zwiększoną umieralność noworodków matek uzależnionych od Kokainy.
Przyjmowanie Kokainy powoduje szereg groźnych zaburzeń psychicznych: psychozy, paranoidalne o podobnym przebiegu do schizofrenii, paranoje, obłęd pasożytniczy „robaczki kokainowe, zaburzenia afektywne, depresje często z myślami samobójczymi, stany lękowe, zaburzenia snu, Kokaina nasila lub powoduje zaburzenia zachowania i osobowości szczególnie aspołeczne, socjopatyczne. Pobudzenie, nieszanowanie norm społecznych, zaburzenia zachowania powodują urazy, wypadki komunikacyjne, samobójstwa, zabójstwa.
Ostre zatrucie Kokainą może mieć śmiertelny przebieg, za dawkę niebezpieczną uważa się juz 500 mg Kokainy i mniejsze. Obserwuje się tachykardię, podwyższone ciśnienie tętnicze, „kołatanie serca”, mogą wystąpić drgawki, zaburzenia świadomości, depresja układu oddechowego prowadząca do śmierci.

Leczenie uzależnienia od Kokainy

Pacjenci z reguły dość późno zgłaszają się po profesjonalną pomoc, niejednokrotnie mija już kilkanaście lat przyjmowania Kokainy i dochodzi do poważnych szkód i zaburzeń funkcjonowania.
Średni wiek osoby podejmującej leczenie to 34 lata. Tylko niecała połowa pacjentów uzależnionych od Kokainy przyjmuje ją jako jedyna substancję psychoaktywną. 23% łączy przyjmowanie Kokainy z Alkoholem, 20% z THC, 10% z innymi substancjami. Ta grupa jest z reguły wysoko-funkcjonująca, posiada zatrudnienie lub inne stałe źródła dochodów.
Osoby przyjmujące Crack wydaja się bardziej zmarginalizowani, często łączą przyjmowanie Cracku z opiatami.
Uzależnieni od Kokainy to specyficzna grupa pacjentów, rzadko szukają pomocy profesjonalistów, dla nich „życie jest wspaniałe”.

Detoks (ykacja)
Detoksykacja polega głównie na leczeniu objawów odstawienia Kokainy, występuje złe samopoczucie, dysforie, obniżony nastrój, anhedonia, depresje, stany lękowe, zmniejszona aktywność, często nadmierna senność. Leczenie tych stanów jest objawowe, indywidualizowane dla każdego pacjenta. Jako, że Kokaina nie wywołuje zależności fizjologicznej wskazania do detoksykacji są względne. Za wskazania do detoksykacji w warunkach stacjonarnych uważa się występowanie występowanie zaburzeń psychotycznych i samotność osoby uzależnionej. Względnym wskazaniem jest niemożność samodzielnego odstawienia środka. W przypadkach zależności mieszanej od Kokainy i opiatów, alkoholu i/lub leków uspokajających czy nasennych objawy odstawienne mogą być nasilone i często zagrażające pacjentowi, w takich przypadkach zaleca się detoksykację w trybie oddziału stacjonarnego.

Terapia osób uzależnionych od Kokainy – program wsparcia psychospołecznego
Proponujemy 28 dniowy program terapeutyczny realizowany w trybie stacjonarnym. Opiera się on głównie na psychoedukacji i terapii behawioralno-poznawczej. Zajęcia terapeutyczne realizowane są codziennie w formie terapii indywidualnych i grupowych. Grupy terapeutyczne są małe, z reguły 6-10 pacjentów. Pacjent pozostaje pod opieką lekarzy, psychiatrów, internisty oraz psychologów i specjalistów psychoterapii uzależnień. Z każdym pacjentem po rozpoznaniu indywidualnych problemów uzgadniamy osobisty plan terapii.

Farmakologiczne leczenie uzależnienia od Kokainy
Nie istnieją specyficzne metody z wyboru zalecane w tej grupie pacjentów. Istnieje wiele doniesień o skutecznym stosowaniu leków przeciwdepresyjnych. Jednak terapia ta nie jest z automatu stosowana w każdym przypadku. Dopiero dokładna diagnoza poparta obserwacją decyduje o włączeniu leczenia farmakologicznego, każdy pacjent traktowany jest indywidualnie i każdy otrzymuje inne zalecenia. Najczęściej w przypadku uzależnienia od Kokainy zaleca się stosowanie leków przeciwdepresyjnych, stabilizatorów nastroju. Oczywiście w przypadkach podwójnej diagnozy tzn. współwystępowania uzależniania i choroby psychicznej, najcześciej zaburzeń afektywnych, depresji lub CHAD, leczenie farmakologiczne jest niezbędne do uzyskania dobrej i trwałej poprawy stanu zdrowia.