Alkohol w dużych stężeniach uważany jest za truciznę, nawet pojedynczy epizod zatrucia może zakończyć się śmiercią z powodu niewydolności układu oddechowego, krążenia, toksycznego uszkodzenia wątroby, obrzęku mózgu. Powikłania przewlekłego zatrucia alkoholem, alkoholizmu dzielimy na psychiatryczne i somatyczne.
Zespół objawów występujący po ciągu alkoholowym, zazwyczaj ujawnia się w 12 do 24 godzin po przerwaniu picia lub znacznym zmniejszeniu dawek wypijanego alkoholu. Ma dość charakterystyczny przebieg. Typowe objawy to drżenie rąk, w nasilonych zespołach także języka lub całego ciała, wzmożona potliwość, czasami zlewne poty, nudności, wymioty, biegunka. Z powodu pobudzenia głównie układu noradrenergicznego obserwujemy: podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, szybką akcję serca, rozszerzone źrenice, podwyższone stężenie glukozy we krwi. Odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe, głównie niedobór potasu w surowicy krwi stanowią poważne zagrożenie dla życia pacjenta. Pacjent jest niespokojny, odczuwa lęk, nie może spać. Objawy te trwają z reguły do siedmiu dni. Niekiedy AZA jest powikłany omówionymi poniżej: padaczką alkoholową lub majaczeniem alkoholowym.
Alkohol obniża próg drgawkowy, drgawki mogą wystąpić na każdym etapie jego spożywania, jednak najczęściej obserwujemy je w 2-3 dobie po ograniczeniu picia. Powszechne są napady typu Grand mal, tzn. dużego ataku padaczkowego. Występuje utrata przytomności, uogólnione drgawki, mimowolne oddanie moczu, przygryzienie języka, po ataku z reguły obserwujemy zaburzenia świadomości; senność lub stany pomroczne z zaburzeniami orientacji, czasami pobudzeniem. W ok. 30% padaczka alkoholowa jest wstępem do delirium tremens.
Drgawki zawsze są poważnym zagrożeniem dla życia, obserwując je należy zabezpieczyć: pacjenta przed urazami, drożność dróg oddechowych, najlepiej ułożyć pacjenta w pozycji bezpiecznej i wezwać pogotowie.
Ta ostra psychoza do niedawna obarczona była 40% śmiertelnością. Klasycznie rozpoczyna się w 2 – 4 dobie po ograniczeniu picia. Bardzo nasilonym objawom zespołu abstynencyjnego towarzyszą zaburzenia świadomości. Chory jest niespokojny, w widocznym lęku, niekiedy skrajnie pobudzony, kontakt z nim jest zaburzony. Obserwujemy dezorientację w czasie, miejscu i okolicznościach, omamy wzrokowe i słuchowe. Typowe dla majaczenia jest zwidywanie małych przedmiotów w bezpośredniej bliskości np. strzepywanie owadów, pająków z ubrania i dużych w oddali np. dużych zwierząt, ludzi. Majaczenie spotyka 5% alkoholików, trwa do tygodnia, czasami jest powikłane halucynozą lub zespołem amnestycznym.
Majaczenie zawsze traktujemy jako potencjalnie śmiertelną chorobę wymagającą leczenia szpitalnego.
To schorzenie często o przewlekłym charakterze, niekiedy jest poprzedzone majaczeniem alkoholowym, może też wystąpić bez zaburzeń świadomości. Charakteryzuje się występowaniem halucynacji głównie słuchowych, imperatywnych, komentujących. Chory słyszy groźby, rozkazy, przekleństwa pod swoim adresem. Omamom towarzyszy drażliwość, lęk, zaburzenia snu, obniżenie nastroju, dysforie. Ten stan jest bardzo przykry dla pacjenta, bezwzględnie wymaga leczenia pod opieką psychiatry.
Charakterystyczne dla alkoholizmu są urojenia zdrady, tzw. Zespół Ottela, jednak obserwujemy także urojenia prześladowcze, niekiedy paranoidalne. Zespoły urojeniowe o typie parafrenii, o alkoholowej etiologii, to zaburzenia z reguły przewlekłe, z trudem poddają się leczeniu. W typowym obrazie obłędu zdrady chory śledzi partnera, szuka dowodów zdrady w rzeczach osobistych partnera, bieliźnie, torebce, telefonie. Każdy zachowanie, gest partnera może być dowodem, zachowania podejrzliwe eskalują, chory domaga się przyznania do zdrady, niekiedy dochodzi do tragicznych zabójstw z powodu choroby.
Ta psychoza bezwzględnie wymaga leczenia pod opieką psychiatry.
Najczęściej opisywana u alkoholików Psychoza Korsakowa, charakteryzuje się występowaniem globalnych zaników pamięci głownie świeżej, pokrytych konfabulacjami. Chory wypowiada treści z pełnym przekonaniem o ich prawdziwości. Treści są z reguły dość prawdopodobne, osoby postronne mogą je uznać za prawdziwe, jednak nie mają nic wspólnego z rzeczywistością.
Czasami zespół amnestyczny skutkuje otępieniem.
Objawy depresyjne mogą pojawić się w każdym stadium alkoholizmu, w trakcie ciągu alkoholowego, zespołu abstynencyjnego lub okresie abstynencji. Towarzyszące piciu zazwyczaj mijają do 4 miesięcy po zaprzestaniu spożycia alkoholu. Gdy towarzyszą organicznemu uszkodzeniu mózgu z reguły przyjmują postać zespołu apatyczno – abulicznego i maja przewlekły charakter. Podstawowym objawem jest smutek, przygnębienie, niepokój, czasami lęk, zaburzenia snu, apatia, spadek aktywności lub agitacja. Zawsze wymagają konsultacji psychiatrycznej i często włączenia leczenia przeciwdepresyjnego. Picie alkoholu często maskuje endogenne zaburzenia nastroju. Osoba z objawami depresyjnymi trudniej poddaje się leczeniu odwykowemu, ma większe problemy w zachowaniu abstynencji. Skrajnym powikłaniem depresji jest próba samobójcza.
To często trwałe zmiany osobowości spowodowane przewlekłym zatruciem alkoholem. U osoby uzależnionej dochodzi do zmian metabolicznych, uszkodzenia narządów i układów, dominujące znaczenia ma uszkodzenie Centralnego Systemu Nerwowego. Osoba taka jest dysfunkcyjna, ogranicza aktywność, ma upośledzoną sprawność fizyczną, intelektualną, emocjonalną. Istnieje kilka rodzajów tej charakteropatii, niektórzy twierdzą, że są to kolejne stadia degradacji, deterioracji osobowości charakteropatycznej. Początkowy neurasteniczny, anankastyczny obraz, następnie antysocjalny, socjopatyczny by w końcu przerodzić się w typowy zespół psychoorganiczny. Występujące zaburzenia lękowe, hipochondryczne, maskujące spożycie alkoholu przeradzają się w egocentryzm, wielkościowość z zanikiem uczuć wyższych, wyraźne lekceważenie norm społecznych. W końcowej formie obserwujemy prymitywizm, zaburzone funkcje poznawcze, dysforie, zachowania agresywne.
Picie alkoholu jest jednym z czynników uspasabiających do samobójstwa. Osoba uzależniona od alkoholu często ma problemy zdrowotne, socjalne, rodzinne, prawne, liczne zaburzenia psychiczne: zaburzenia snu, depresyjne, psychotyczne. Czynniki te sprawiają, że znamiennie częściej dokonuje próby suicydalnej niż osoby nieuzależnione.
Są liczne mogą dotyczyć wszystkich narządów i układów, najpopularniejsze to:
Polineuropatia obwodowa, skutkująca zanikiem mięśni, zaburzeniami chodu, czasami trwałym kalectwem, zanik mózgu z wymienionymi wcześniej zaburzeniami psychicznymi, skrajnym obrazem jest encefalopatia Wernickiego: oczopląs, podwójne widzenie, niezborność ruchów, polineuropatia, zaburzenia pamięci, zaburzenia świadomości jakościowe i ilościowe, często kończy się Psychozą Korsakowa, innym kalectwem, śmiercią.
nadciśnienie, kardiomiopatia alkoholowa z przerostem mięśnia serca, niewydolnością krążenia, często prowadząca do śmierci
z objawami jej niewydolności, żółtaczką, anemią, zaburzeniami świadomości, śpiączką, krwawieniem z żylaków przełyku, niewydolnością układu krzepnięcia, w skrajnym stadium kończy się śmiercią, zobacz alkoholowa choroba wątroby
Nadmierne spożycie alkoholu jest przyczyną prawie połowy ostrych zapaleń trzustki i większości zapaleń przewlekłych tego narządu, ciężkie powikłanie do niedawna obarczone wysoką śmiertelnością, czytaj więcej o alkohol a zapalenie trzustki.
Jama ustna jest szczególnie narażona na toksyczny wpływ alkoholu. Stany zapalne, sialosis, kserostomia, utrata zębów, nowotwory spowodowane alkoholem. Zainteresowanym polecamy artykuł dr n. med. specjalisty stomatologii Joanny Rudnickiej Wpływ przewlekłego picia alkoholu na stan jamy ustnej.
Przełyk, po jamie ustnej to kolejny odcinek przewodu pokarmowego narażony na etanol, często stężony. Alkohol powoduje jego uszkodzenia, zapalenia, pęknięcia, krwawienia, nowotwory. To często śmiertelne choroby i powikłania. Przeczytaj o patologiach przełyku wywołanych alkoholem.
Zaburzenia seksualne jak: obniżenie lub zanik libido, impotencja, wytrysku nasienia występują u 50-85% uzależnionych od alkoholu.
Alkohol przyczynia się do rozwoju zaburzeń seksualnych w sposób bardzo złożony, poprzez uszkodzenia: układu hormonalnego, naczyniowego, nerwowego, powodując zmiany zanikowe w jądrach, przyspieszony proces starzenia się, wyzwalając konflikty partnerskie.
nawet niewielkie ilości alkoholu wypijane w czasie ciąży mogą spowodować uszkodzenie lub niedorozwój płodu
Anemia, zaniki mięśni, nerwów i narządów mające źródło w niedoborach białka, witamin, szeregu mikroelementów. Złe wchłanianie ważnych odżywczo substancji, nadmierne wydalenie niezbędnych do życia związków powoduje wyniszczenie.
Najczęściej jest powikłaniem licznych zapaleń trzustki wywołanych alkoholizmem, często powodująca trwałe kalectwo
Lekarz Sądowy Od 20.04.2024 r. lek. med. Waldemar Rudnicki i
Badania kierowców Warszawa Mam uprawnienia do badania kandydatów na kierowców
NZOZ Medox to działający od 2008 roku prywatny, stacjonarny ośrodek
